هابل در پی کشف راز پرتاب توپ‌های پلاسمایی ا

داده های تلسکوپ فضایی هابل به پرده برداشتن از راز ستاره های ظاهرا غیرممکن کمک کرده است. ستاره ی غول پیکر قرمزرنگ V Hydrae نوعی ستاره ی در حال مرگ است که از سمت آن توپ های پلاسمای پرانرژی پرتاب شده و این عمل در ۴۰۰ سال گذشته هر ۸٫۵ سال یکبار صورت گرفته است. داده های جدید نشان می دهند منشا این توپ های آتشین شاید همسایه ی نامرئی این ستاره باشد. با ما در بهترین ها در زمین همراه باشید.

ستاره ی V Hydrae از زمین ما ۱۲۰۰ سال نوری فاصله دارد و یک غول سرخ باستانی به شمار می رود که مدت هاست اغلب سوخت هسته ای خود را سوزانده و در حال سرد شدن و مرگ می باشد. این ستاره حداقل نیمی از جرم خود را به فضا افکنده است تا محوطه ای عظیم ایجاد کند.

از چنین ستاره ی در حال مرگی انتظار چنین عملکرد خارق العاده ای نمی رود، اما طی ۴۰۰ سال گذشته V Hydrae در هر ۸٫۵ سال اقدام به پرتاب توپ های پلاسما می نمود. این توپ ها دو برابر مریخ جرم داشته و با سرعت حدود ۸۰۰,۰۰۰ کیلومتر بر ساعت حرکت می کنند. اما سوال اینجاست که V Hydrae چگونه این کار را می کند؟ این عمل بیشتر شبیه به آن است که یک کوه یخ خوبخود آتش بگیرد.

در سال ۲۰۰۲ و همچنین در سال ۲۰۱۱، گروهی به سرپرستی راگاوندرا ساحای از آزمایشگاه پیشرانه ی جت ناسا طی دوره های دو ساله از طیف نگار تصویربرداری تلسکوپ فضایی هابل (STIS) برای بررسی این ستاره استفاده کردند. بر اساس داده های طیفی، رشته ای از توپ های پلاسما با درجه حرارت بیشتر از ۹,۴۰۰ درجه سانتیگراد مشخص شدند.

این گروه بر این باورند دلیل وجود این توپ های پلاسما احتمالا ستاره ی همسایه ی متراکم V Hydrae می باشد که شاید یک کوتوله ی سفید یا یک ستاره ی نوترونی باشد. این ستاره که حول V Hydrae در یک مدار بسیار بیضی شکل در دوره ی زمانی ۸٫۵ سال می چرخد، شاید برای دیدن توسط تلسکوپ بسیار کوچک باشد. این ستاره هر چه به سمت نزدیک ترین نقطه در مدار خود حرکت می کند، در اتمسفر خارجی V Hydrae غوطه ورتر شده و شروع به جذب سریع گازها و موادی که ستاره ی در حال مرگ به بیرون می ریزد، می نماید.

این اقدامات موجب شکل گیری یک صفحه ی پیوسته حول ستاره ی همسایه می شود. ستاره ی ناپیدا پس از جذب مواد بیرون ریخته ی V Hydrae، آنها را به صورت توپ های پلاسمایی بزرگ با سرعت زیاد پرتاب می کند. به دلیل امواج صفحه، جهت توپ ها در نوسان است. این توپ ها با دور شدن از V Hydrae سرد شده و آنقد فاصله می گیرند که دیگر در دید تلسکوپ هابل نباشند.

ساحای گفته است: "این صفحه ی پیوسته بسیار پایدار است زیرا هزاران سال است که بدون از هم پاشی قادر به راه اندازی این ساختارها می باشند. در بسیاری از سیستم های این چنینی، جاذبه گرانشی می تواند باعث شود ستاره ی همسایه در هسته ی ستاره ی غول پیکر سرخ حرکت مارپیچی داشته باشد. اگرچه در نهایت مدار ستاره ی همسایه ی V Hydrae به دلیل از دست دادن انرژی در این ساختار همچنان ناپیدا خواهد بود."

گروه پژوهشی بر این باورند مکانیسم تولید توپ های پلاسمایی که از سمت V Hydrae پرتاب می شوند می تواند به شرح وجود سحابی های پیچیده ی حول ستاره ای در حال مرگ، کمک کند. این گروه در نظر دارد تحقیقات خود مبنی بر بررسی V Hydrae را با استفاده از هابل در کنار رادیوتلسکوپ ALMA ادامه دهند. آلما به جستجوی توپ های پلاسمای قدیمی تر می پردازد که تنها در طیف اینفرارد قابل مشاهده هستند.